Sarean Zehar

Sarean Zehar

Igandeetan 22:00etatik 23:00etara – Borja Arbosa eta Iñigo Sendinorekin.

2010ean sortu zen EuskaDigitaleko euskarazko magazin teknologikoa, euskal entzuleei teknologia gerturatzeko asmoz. Sarean Zehar orduak irauten duen bitartean, gaurkotasun teknologikoa komentatu eta azalduko dugu, entzule guztien eskura jartzeko. Ekitaldi teknologikoentzako lekua ere badago, gure inguruko azken joerak ezagutzeko. Horrez gain, beste gai batzuk sakonki jorratzen ditugu, hala nola bideojokoak edo segurtasun informatikoa, gure kolaboratzaileei eta Sarean Zeharreko atalei esker.

Apple PodcastsiVooxRSS

Sarean Zehar 390 – DeepSeek, Pebble eta Sonyren Agurra Blu-rayri

Sarean Zehar saioaren 390. atalean, DeepSeek adimen artifizialaren agerpena eta sektoreko lehiarako zer esan nahi duen aztertu dugu. Pebbleren ustekabeko itzuleraz ere ari gara, Googlek bere iturburu-kodea askatzeak bultzatuta. Erloju ikoniko hauen historia errepasatuko dugu eta denboraren poderioz gailu teknologikoen debaluazioari buruz hausnartuko dugu. Gainera, Sonyren Blu-Ray diskoen fabrikazioaren amaiera komentatzen dugu, nahiz eta beste marka batzuek ekoizten jarraituko duten. Azken hilabeteetan zeresana eman duten gai batzuk ere errepasatuko ditugu, hala nola Nvidiaren 50. grafikoen seriea eta Metaren moderazio-aldaketak

Sarean Zehar 389 – Gorenak fiskalaren txatak eskatu ditu, Trumpek luzapena eman dio TikTok-i eta Nintendok harridura sortu du Switch 2rekin

Saio honetako albisteen atalean, gaurkotasun teknologikoaren funtsezko bi albiste aztertuko ditugu. Lehenik eta behin, TikTok AEBetan aldi baterako etetea eztabaidatu genuen, ByteDance-ri bere operazioak herrialdean saltzea eskatzen dion lege bat onartu ondoren, erabiltzaileen datuen segurtasuna bermatzeko. Neurri horren eragin politikoa, luzapena emateko Donald Trumpen esku-hartzea eta pribatutasunaren, segurtasun nazionalaren eta adierazpen askatasunaren gaineko inplikazio legalak aztertuko ditugu. Ondoren, Estatuko fiskal nagusi Álvaro García Ortizen kasuaz hitz egin dugu, sekretuak ezagutaraztearen ustezko delitu batengatik ikertua. Auzitegi Gorenak bere kontu pertsonalen datuak eskatu dizkie WhatsApp eta Googleri, mezuak, segurtasun-kopiak eta komunikazioen erregistroak barne, 2024ko martxoan gertatutako balizko filtrazioak argitzeko, ikerketa judizialetan teknologiak duen papera nabarmenduta. Gero, Gaming Roomeko Gaizka Carmonarekin hitz egingo dugu, Nintendo Switch 2-ren nobedadeak konta diezazkigun. Nintendoren kontsola berria joan den urtarrilaren 16an aurkeztu zen, diseinua eta ezaugarri batzuk ikusi genituen bideo batean. Gaizkarekin bideoa aztertu eta kontsola berriari buruz baieztatu den guztia komentatu dugu.

388

Sarean Zehar 388 – Nvidia RTX 50 grafikak eta Metako sare sozialeen moderazio sistema berria

388

Atal honetan, Gabonen ondoren, 2025eko CES ekitaldiak utzi dizkigun nobedade nagusiak aztertuko ditugu. Nabarmenena NVIDIAren RTX 50 seriea eta DLSS 4 teknologia berria merkaturatu izana izan da, errendimendu grafikoan hobekuntza nabarmenak dakartzana. Metako sare sozialek komunitatearen oharretan oinarritutako moderazio-eredu baterantz aldatuko dutela ere komentatzen dugu, horren kausa posibleei buruz hitz egiten dugu eta egungo sistemak baino hobeto funtzionatuko ote duen hausnartzen dugu. Era berean, USB-C karga-estandar bakar gisa ezartzen duen Europako araudia indarrean dagoela aipatzen dugu. Azkenik, Worldcoinen iris-kodeei buruzko ebazpena eta IRIS2 satelite-sarea hedatzeko Europako Batzordearen planak aztertuko ditugu.

Sarean Zehar 387 – 2024ko albiste teknologikoen errepasoa, BIG Conferenceko nobedadeak eta Nire Argigunearekin elkarrizketa

Urteko gure azken programan, 2024ko albiste teknologiko nabarmenenak errepasatzen ditugu. Jorratutako gaien artean, Japoniak bere administrazio publikoan disketeen erabilera ezabatzeko hartutako erabakia, César Aliertaren heriotza eta Europan DMCAren ezarpena nabarmentzen ditugu. Horrez gain, WorldCoinen Espainiako operazioen etena, webguneen desagerpena eta Wayback Machineren papera aztertzen ditugu, baita uztailean CrowdStrike antibirusaren eguneratzeak eragindako kaosa ere. Horrez gain, Europar Batasunean adimen artifizialaren legea onartzea, Brasilen Twitterren inguruan dagoen polemika eta Euskaltelen EEEa aztertuko ditugu. Amaitzeko, BIG Conferencen aurkeztutako jokoei buruzko iritziak partekatzen ditugu, besteak beste, Camper Van: Make it Home, Kaodi, Unicorn Wars, Zima Polaris eta Nire Argigunea. Azken joku honi buruz gehiago ere ezagutuko dugu Eneko eta Mariaren eskuz. Nire Argigunea Lehen Hezkuntzako haurrentzat diseinatutako bideojoko berritzailea da, autokontzientzia emozionala, euskal mitologia eta familia-ikaskuntza uztartzen dituena. Enekok eta Mariak euren plataforma birtualak familiak elkarrizketarako eta jolaserako espazio seguru bat sortzera nola gonbidatzen dituen kontatzen digute.

386

Sarean Zehar 386

386

Sarean Zehar programa albisteen atalarekin hasiko dugu. Bertan, La Vanguardia eta The Guardian egunkariek X. sare soziala uzteko hartu berri duten erabakiari helduko diogu. Mugimendu horrek plataforman zer eragin duen aztertuko dugu eta komunikabideak irakurleekin konektatzeko erabiltzen ari diren aukerak aztertuko ditugu. Nazioartean, funtsezko bi gai nabarmenduko ditugu: Europan alarmak piztu dituzten Baltikoko itsaspeko kableen mozketak, eta Estatu Batuetako Justizia Departamentuak Googleri Chrome eta Android dibisioak saltzeko duen asmoa. Elkarrizketa tartean, Iosu Albizu Tracking Bilbaoko hirugarren podcast lehiaketaren irabazlearekin hitz egingo dugu. Sol Minor bere proiektuari buruz gehiago kontatuko digu, lehiaketa honetan lortutako sariari esker garatu ahal izango baitu. Amaitzeko, Kabian, Durangoko Azokako gune teknologikoan, egingo diren jardueren errepasoa egingo dugu.

385

Sarean Zehar 385 – Emakumeen interesa teknologian, GOIDI eta desinformazioa, DOK Summit eta Workoholics-eko Oskar Gezuragarekin elkarrizketa

385

Programa hasteko, ikasle emakumeek karrera teknologikoetan duten interesaz hitz egin dugu, eta duela gutxiko ikerketa bat gure esperientziarekin alderatu dugu. Urriaren amaieran Espainiako Levanteri eragin zion GOIDIari buruz hitz egiten jarraituko dugu, Interneteko iruzurretan eta desinformazioan duen islari buruz. DOK Summit-en dugun esperientziaz ere ari gara; sektore digitaleko liderrak, enpresa berritzaileak eta gorabidean dagoen talentua biltzen dituen nazioarteko ekitaldia da, trantsizio digital eta berdearen gakoak aztertzeko. Oskar Gezuraga Workoholics-eko kidearekin hitz egin dugu. Eraldaketa digitaleko proiektuei buruz hitz egingo digu, besteak beste, CAF edo Athletic Club-en.

384

Sarean Zehar 384

384

Atal honetan adimen artifizialak harreman pertsonaletan duen eragina aztertuko dugu, Estatu Batuetako nerabe baten kasu tragikoaren ondoren. Komunikabideetan albiste batzuk nola tratatzen diren ere komentatzen dugu, beharrezkoak ez diren xehetasunak eta arinkeriak gehituz. Internet Archive zibererasoak pribatutasunari eta informaziorako sarbideari nola eragiten dion ere aztertuko dugu. Gainera, harpidetzak bertan behera uztea zailtzen duten «tranpa ilunak» debekatzen dituen AEBko araudi berria eta gripeari eta COVID-19ari aurre egiteko telelana medikuaren aginduz ezartzeko Espainiako Osasun Ministerioaren proposamena eztabaidatu ditugu. Gure «Errepikapena» atalean, Ameriketako Estatu Batuetan TikTok enpresaren aurka egiten ari den prozesu judizialean ezagutzen diren barne-dokumentuak aipatuko ditugu berriro. Programa, ohi bezala, TituLOL atalarekin amaituko dugu.

383

Sarean Zehar 383 – Anonimotasunarekin bukatzeko momentua da?

383

Gaurko programan TikTok enpresaren aurka aurkeztutako demandari buruz hitz egin dugu, plataforma nerabeen osasun mentalean eragin zitzakeen kalteen jakitun zela azalduz, erabiltzaileak katigatuta mantentzea lehenetsiz. TikTok enpresak berak aitortzen dituen arazoei aurre egiteko dituen aukerak aztertuko ditugu. Espainiako Gobernuak telefono bidezko iruzurrei aurre egiteko hartu dituen neurri berriak ere aipatu ditugu. Europar Batasunaren Berrian, Europako Batzordeak Temuri legez kanpoko produktuen salmentari buruz egindako eskaera eztabaidatu genuen. Gainera, Berri Azkarretan, azpimarratzekoak dira Elon Muskek ingeniari bat legez kanpo kaleratu izana, IBMren datu kuantikoen zentroa ireki izana Alemanian, Google Chromeko iragarkien blokeatzaileen amaiera, Spotifyren telelanaren politika, eta eSportetan eFootball bideojokoarekin duen presentzia indartzeko FIFAren eta Konamiren arteko akordio berria. Amaitzeko, Anticlickbait atalean, sinetsiko ez dituzun hiru izenburu errepasatuko ditugu.

382

Sarean Zehar 382

382

Sarean Zehar programa berri honetan, hiru albiste teknologiko garrantzitsu komentatzen ditugu. Lehenengoa Gizarte Segurantzaren aplikazio berriari buruzkoa da, Importass, autonomoei ziurtagiri digitala erabiliz hainbat izapide errazteko diseinatua. Aplikazio horrek aukera ematen du datu pertsonalak aldatzeko eta lan-bizitzaren txostena erraz eta azkar deskargatzeko. Bigarren gaiak aldaketa historikoa jasotzen du Telegramen, non orain erabiltzaileen datu pertsonalak partekatzen dituzten agindu judizialen pean, pribatutasun-politikan norabide aldaketa esanguratsua ezarriz. Hirugarren gaia milioi bat TV box Android baino gehiagori eragiten dion malwarea da, gailuen segurtasuna arriskuan jartzen duen software maltzurra instalatzea ahalbidetzen duena. Horrez gain, saioak bi atal berri estreinatuko ditu, Errepikapena eta Anticlickbait, TituLOLarekin bat saioaren bukaera osatuko dituztenak.

381

Sarean Zehar 381 – EZ EROSI iPhone 16a saio hau entzun arte

381

Gure saioaren 15. denboraldiaren lehenengo atalean azken berrikuntza teknologiko eta albiste nabarmenei buruz hitz egingo dugu. Applek iPhone 16 eta iPhone 16 Pro aurkeztu zituen A18 Pro txiparekin, 48 MPko kamerekin eta 4K 120 FPS bideo grabaketarekin, baita Apple Watch Series 10 eta AirPods 4 ere, osasunean eta soinuan hobekuntzak eginez. MasOrangek, Orangek eta MásMóvilek bat egindako enpresak, 795 langileri eragingo dien borondatezko EEE bat iragarri zuen, sindikatuen kritikak eraginez. Sonyk azaroaren 7an merkaturatuko du PS5 Pro, potentzia asko handituta eta grafiko hobetuekin. Berri azkarretan, Nintendok ‘Palworld’ en sortzaileak salatu zituen, % 100eko euskal satelitea kaleratu zen, LUR 1, Telegrameko CEOa atxilotu zuten Frantzian eta Brasilek X sare soziala itxi zuen epailearen aginduz.